Văn bản pháp lý điều chỉnh giao dịch L/C

[Ngọc Du]

Để điều chỉnh các quan hệ trong nước, mỗi nước phải xây dựng cho mình một hệ thốn pháp luật riêng phù hợp với thể chế chính trị, xã hội, tập quán và trình độ phát triển; chính vì vậy, luật pháp giữa các nước thường là khác nhau.

Tuy nhiên, khi tham gia các hoạt động quốc tế, các nước đều bình đẳng với nhau, nên không thể dùng luật pháp của một nước nào đó áp đặt buộc nước khác phải theo. Để giải quyết vấn đề mâu thuẫn luật pháp giữa các nước trong quan hệ quốc tế, người ta đã xây dựng một hệ thống luật pháp thống nhất mang tính quốc tế để điều chỉnh các hoạt động quốc tế, trong đó hoạt động Thanh toán quốc tế.

Một thực tế là, mỗi hoạt động của các thể nhân hay pháp nhân đều đồng thời chịu sự điều chỉnh bởi nhiều nguồn luật khác nhau, trong đó có nguồn luật chung và nguồn luật chuyên ngành (luật riêng hay luật đặc thù). Hoạt động thanh toán quốc tế bằng L/C là không ngoại lệ, nó chịu sự điều chỉnh đồng thời bởi các nguồn luật, công ước quốc tế liên quan và các nguồn luật quốc gia; đồng thời nó chịu sự điều chỉnh trực tiếp bởi các thông lệ và tập quán quốc tế, đó là " Quy tắc và thực hành thống nhất về Tín dụng chứng từ" gọi tắt là UCP.

Do có nhiều nguồn luật cùng tham gia điều chỉnh, nên:

1.Trình tự ưu tiên về tính pháp lý theo thứ tự giảm dần sẽ là: Công ước và Luật quốc tế, Luật quốc gia, thông lệ và tập quán quốc tế. Nếu có mâu thuẫn giữa các nguồn luật thì/; Luật quốc gia sẽ được ưu tiên vượt lên trên về tính chất pháp lý đối với thông lệ và tập quán quốc tế; Công ước và luật quốc tế sẽ được ưu tiên vượt lên trên về tính chất pháp lý đối với luật quốc gia.

2.Thông lệ và tập quán quốc tế là những văn bản quy phạm pháp luật tùy ý. Bởi vì, UCP là văn bản do ICC phát hành, mà ICC là một tổ chức mang tính xã hội (phi chính phủ) chứ không phải là một tổ chức liên chính phủ, do đó, UCP không mang tính pháp lý bắt buộc đối với các hội viên cũng như các bên liên quan.
Tính chất pháp lý tùy ý của UCP được thể hiện ở các điểm chính:
Thứ nhất, tất cả các phiên bản UCP còn nguyên giá trị, điều này có nghĩa là phiên bản sau không phủ nhận phiên bản trước. Do đó, khi dân chiếu UCP phải nói rõ áp dụng UCP nào.
Thứ hai, chỉ khi trong L/C có dẫn chiếu áp dụng UCP, thì nó mới trở nên có hiệu lực pháp lý bắt buộc điều chỉnh các bên tham gia.

Thứ ba, các bên có thể thỏa thuận trong L/C:
- Không thực hiện hoặc thực hiện khác đị một hoặc một số điều khoản quy định trong UCP.
- Bổ sung thêm những điều khoản vào L/C mà UCP không đề cập.

Thứ tư, nếu nội dung UCP có xung đột với luật quốc gia, thì luật quốc gia được vượt lên trên về mặt pháp lý. Điều này hàm ý, phán quyết của tòa án địa phương có thể phủ nhận nội dung được giao dịch bằng L/C.

Thứ năm, trong giao dịch L/C, các bên tham gia trước hết phải tuân thủ các điều khoản của L/C, sau đó mới đến các điều khoản của UCP được áp dụng.
Do là văn bản pháp lý tùy ý nên ICC sẽ được miễn trách khi có sai sót, tổn thất phát sinh trong quá trình áp dụng. Các bên liên quan khi áp dụng UCP cần phải hiểu thấu đáo nội dung, sử dụng thành thạo kỹ thuật nghiệp vụ có liên quan.

Tóm lại, thương mại và thanh toán quốc tế vốn dĩ là phức tạp và nhiều rủi ro hơn so với thương mại và thanh toán nội địa, bởi vì, nó chịu chi phối bởi những luật lệ và tập quán địa phương mà còn những luật lệ và tập quán quốc tế. Chính vì vậy, các bên liên quan tham gia quá trình thương mại và thanh toán quốc tế cần am hiểu thấu đáo về quy trình nghiệp vụ, thông lệ, tâp quán và luật pháp địa phương và quốc tế.

Mấy bạn ở diễn đàn xuất nhập khẩu có ý kiến gì khác về các kiến thức học xuất nhập khẩu khác không chia sẻ để mọi người cùng biết đi.