Sau hàng loạt vụ tấn công tàu thương mại do lực lượng Houthi tiến hành gần đây tại khu vực Biển Đỏ, thị trường bảo hiểm hàng hải toàn cầu – đặc biệt là tại trung tâm London – đã có phản ứng tức thì. Theo các hãng tin uy tín như Reuters và Bloomberg, chi phí bảo hiểm rủi ro chiến tranh cho tàu vận tải đi qua Biển Đỏ đã tăng vọt, chạm ngưỡng cao nhất trong nhiều tháng qua. Sự kiện này không chỉ gây áp lực lên các doanh nghiệp logistics quốc tế mà còn giáng một đòn mạnh vào chuỗi cung ứng toàn cầu vốn đang trong giai đoạn phục hồi mong manh.
>>>> Xem thêm: Nên học chứng nhận xuất xứ hàng hóa C/O ở đâu?
Phí bảo hiểm chiến tranh tăng phi mã – doanh nghiệp "đứng ngồi không yên"Cụ thể, chỉ trong vài ngày sau các vụ tấn công:
- Mức phí bảo hiểm rủi ro chiến tranh (War Risk Premium) tăng từ 0,3% lên 0,7% giá trị tàu. Mức tăng gấp đôi này được xem là bất thường trong khoảng thời gian ngắn như vậy.
- Một số nhà bảo hiểm đã báo giá tới 1% giá trị tàu cho các chuyến hải trình chỉ kéo dài 7 ngày – mức tương đương thời kỳ căng thẳng đỉnh điểm năm 2024 khi Biển Đỏ liên tục xảy ra va chạm vũ trang.
Nếu tính trên tàu có giá trị vài chục triệu USD, mức phí 1% tương đương hàng trăm nghìn USD phát sinh cho mỗi chuyến đi, khiến chi phí logistics tăng đột biến.
Tác động thực tế: Không chỉ là tiền, mà là rủi ro sinh tồn với doanh nghiệpChi phí tăng chỉ là phần nổi của tảng băng. Một loạt hệ quả khác đang lan rộng:
Một số hãng bảo hiểm dừng hẳn dịch vụTrước nguy cơ bị thiệt hại lớn, một số công ty bảo hiểm quốc tế đã tạm ngưng cung cấp bảo hiểm cho các tàu chạy qua vùng rủi ro cao, đặc biệt là khu vực gần Yemen. Điều này khiến nhiều tàu phải tìm đường vòng, hoặc buộc phải chấp nhận rủi ro không được bảo hiểm – điều cực kỳ nguy hiểm.
Các hãng tàu điều chỉnh hành trìnhNhiều hãng vận tải lớn như Maersk, Hapag-Lloyd, MSC... đang xem xét tránh tuyến Biển Đỏ/Suez và đi đường vòng qua mũi Hảo Vọng (Nam Phi), kéo dài hành trình thêm 10–14 ngày, làm tăng chi phí nhiên liệu, nhân sự và ảnh hưởng tiến độ giao hàng.
Rủi ro domino trong chuỗi cung ứngHàng hóa chậm trễ giao, đặc biệt với các đơn hàng FOB gấp hoặc theo mùa (dệt may, điện tử).
Giá cước vận chuyển container tăng mạnh, ảnh hưởng đến giá thành sản phẩm cuối cùng.
Các doanh nghiệp xuất khẩu – nhập khẩu nhỏ lẻ không đủ nguồn lực chịu phí bảo hiểm cao – đối mặt nguy cơ “ra rìa” thị trường quốc tế.
Doanh nghiệp Việt Nam chịu ảnh hưởng như thế nào?
Biển Đỏ là tuyến hải trình trọng yếu trong giao thương giữa Việt Nam với thị trường châu Âu và Bắc Phi, đặc biệt đối với các ngành:
Dệt may, da giày, thủy sản, đồ gỗ, nông sản chế biến – những ngành xuất khẩu mũi nhọn của Việt Nam.
Hàng công nghiệp nhập khẩu từ châu Âu như máy móc, thiết bị y tế, nguyên liệu sản xuất.
Việc chi phí bảo hiểm và cước tàu tăng mạnh sẽ làm tăng giá thành sản phẩm, giảm biên lợi nhuận, và khó cạnh tranh hơn với hàng hóa từ quốc gia có logistics ổn định hơn. Đặc biệt, các đơn hàng xuất khẩu theo hợp đồng cố định có thể khiến doanh nghiệp Việt bị lỗ nặng nếu không kịp tái đàm phán điều khoản vận chuyển.
Doanh nghiệp cần làm gì để ứng phó?Trong bối cảnh nhiều biến động không thể kiểm soát, doanh nghiệp xuất nhập khẩu Việt Nam cần chủ động phòng ngừa rủi ro:
1. Rà soát và đàm phán lại hợp đồng ngoại thươngChuyển điều kiện FOB → CIF hoặc ngược lại để kiểm soát tốt hơn phần trách nhiệm vận chuyển – bảo hiểm.
Thêm điều khoản linh hoạt về thời gian giao hàng và chi phí phát sinh khi có rủi ro địa chính trị.
2. Làm việc kỹ với bên logisticsChọn forwarder có kinh nghiệm và theo dõi sát biến động giá bảo hiểm.
Đề xuất phương án thay thế tuyến đường khi cần thiết để đảm bảo hàng vẫn đi được trong khung thời gian hợp đồng.
3. Theo dõi cảnh báo từ các tổ chức bảo hiểm, hãng tàuCập nhật thông tin từ thị trường Lloyd’s, các hãng như Maersk, CMA CGM, ONE... để nắm tình hình mới nhất.
Kết luận: Đây là thời điểm không thể lơ làCăng thẳng địa chính trị không còn là chuyện của riêng quốc gia nào. Với doanh nghiệp vận tải và xuất nhập khẩu, bảo hiểm không chỉ là chi phí – mà là tấm lá chắn sinh tồn. Mức phí bảo hiểm tăng mạnh tại Biển Đỏ chỉ là một trong nhiều cú sốc có thể xảy ra trong tương lai gần. Điều quan trọng là doanh nghiệp phải chủ động thích ứng, nâng cao năng lực đánh giá rủi ro và linh hoạt trong đàm phán thương mại quốc tế.
Nếu bạn cần thêm tư vấn cụ thể về bảo hiểm hàng hải, logistics hoặc cập nhật tình hình thị trường quốc tế, hãy để lại bình luận hoặc liên hệ chuyên gia hỗ trợ doanh nghiệp xuất nhập khẩu nhé.
Tham khảo thêm nhiều bài viết bổ ích tại diễn đàn xuất nhập khẩu nhé
>>>>>> Có thể bạn quan tâm:
Bài viết liên quan
Bài viết mới
