Chia sẻ Phân Biệt Các Nhóm Hàng Dễ Gây Nhầm Mã HS – Tóm Tắt Chuẩn Chuyên Gia

[Lê Hoàng Anh]

Phân Biệt Các Nhóm Hàng Dễ Gây Nhầm Mã HS – Tóm Tắt Chuẩn Chuyên Gia

Trong hoạt động xuất nhập khẩu, phân loại sai mã HS là một trong những rủi ro lớn nhất, gây hậu quả trực tiếp đến thuế, thời gian thông quan và uy tín doanh nghiệp. Dù đã có hệ thống mã hóa, chú giải và quy tắc phân loại khá rõ ràng, một số nhóm hàng vẫn liên tục khiến doanh nghiệp nhầm lẫn. Bài viết này tóm tắt các nguyên nhân phổ biến gây sai mã HS và 6 nhóm hàng dễ nhầm lẫn nhất, kèm quy trình tra cứu chuẩn để hạn chế rủi ro.

1. Hậu Quả Khi Áp Sai Mã HS​

Sai mã HS không chỉ là sai kỹ thuật. Doanh nghiệp có thể đối mặt với:

– Truy thu thuế và tiền chậm nộp​

Nếu thuế suất thực cao hơn mã đã khai, hải quan có thể truy thu toàn bộ chênh lệch trong tối đa 5 năm, kèm tiền chậm nộp 0,03%/ngày.

– Phạt hành chính​

Mức phạt 10–20% số thuế thiếu do khai sai dẫn đến thiếu thuế.

– Bị phân luồng Đỏ, kiểm hóa liên tục​

Các lô hàng sau đó bị đưa vào diện rủi ro cao, gây chậm thông quan và tăng chi phí DEM/DET.

– Ảnh hưởng uy tín và nguy cơ pháp lý​

Doanh nghiệp có thể bị xếp vào nhóm “rủi ro”, thậm chí bị xem xét trách nhiệm hình sự nếu cố ý khai sai để trốn thuế.

2. Vì Sao Mã HS Dễ Bị Nhầm Lẫn?​

1. Nhầm giữa tên thương mại và bản chất kỹ thuật​

Invoice ghi “bột dinh dưỡng”, nhưng bản chất chỉ là hỗn hợp vitamin → 2106.

2. Hàng hóa có nhiều công dụng​

Một thiết bị đa năng có thể rơi vào nhiều nhóm, cần xác định công dụng chính theo Quy tắc 3b.

3. Nhầm giữa hàng đồng bộ và linh kiện rời​

Nhập nhiều kiện để lắp thành một máy → phải áp mã máy hoàn chỉnh theo Quy tắc 2a.

4. Hàng chưa hoàn thiện hoặc ở dạng sơ chế​

“Phôi chìa khóa”, “phôi chai nhựa” vẫn có thể mang đặc trưng hàng hoàn chỉnh → áp mã hàng thành phẩm.

5. Không đọc Chú giải Chương​

Chú giải quy định hàng nào được/không được xếp vào chương, nhưng thường bị bỏ qua.

3. Sáu Nhóm Hàng Dễ Nhầm Mã HS Nhất​

1. Máy móc Chương 84 (Cơ khí) và Chương 85 (Điện)​

Vấn đề: Máy vừa cơ khí, vừa điện → nên vào 84 hay 85?
Nguyên tắc phân biệt:
Dựa vào công dụng chính (Quy tắc 3b), không dựa vào động cơ.
Ví dụ:
– Máy xúc chạy điện → vẫn vào 8429 (Cơ khí).
– Máy cạo râu → vào 8510 (Điện), dù có lưỡi dao.

2. Sản phẩm bằng Nhựa (Chương 39) vs. Đồ nội thất (Chương 94)​

Nhiều người áp sai mã vì nhìn vào vật liệu thay vì tên định danh.

Nguyên tắc:
Hàng đã được mô tả rõ ở Chương 94 → phải vào chương đó, bất kể vật liệu.
Ví dụ:
Ghế nhựa → 9401, không phải 3926.

3. Hàng Đồng Bộ vs. Linh Kiện (Set vs. Parts)​

Có 10 kiện hàng đủ lắp thành một máy → doanh nghiệp hay khai linh kiện để giảm thuế hoặc do không biết.

Áp dụng Quy tắc 2a:
Hàng chưa hoàn chỉnh nhưng có đặc trưng của hàng hoàn chỉnh → áp mã hàng hoàn chỉnh.

Ví dụ:
Bộ máy đóng gói nhập tháo rời → 8422, không phải hàng chục mã linh kiện.

4. Thực phẩm – đồ uống (Chương 16–22): Thành phần vs. Công bố​

Nước tăng lực dễ nhầm giữa 2202 và 2106 vì tên thương mại không phản ánh bản chất.

Nguyên tắc phân biệt:
– Thành phần thiên về giải khát → 2202
– Thành phần bổ sung dinh dưỡng, công bố "functional food" → 2106

5. Hàng mẫu (Sample) vs. Hàng thương mại​

Sai lầm phổ biến: nghĩ “hàng mẫu” có mã riêng.

Khẳng định:
Không có mã HS cho “hàng mẫu”.
Hàng mẫu phải áp mã của chính sản phẩm:
Ví dụ: áo mẫu → 6105/6205.

Việc “mẫu” chỉ ảnh hưởng loại hình và chính sách thuế, không ảnh hưởng mã HS.

6. Hóa chất – ma trận Chương 28/29/38​

Đây là nhóm khó nhất do khác biệt giữa hóa chất tinh khiết, hỗn hợp và sản phẩm đặc thù.

Cách phân biệt:
– Chương 28/29: hóa chất tinh khiết, xác định cấu trúc.
– Chương 38: hỗn hợp, chế phẩm.
– Một số sản phẩm có quy định riêng (Ethanol → 2207 dù là hóa chất hữu cơ).

>> Xem thêm: KHÓA HỌC TRA CỨU MÃ HS CHUYÊN SÂU

4. Quy Trình 4 Bước Tra Cứu Mã HS Chuẩn​

Bước 1 – Xác định bản chất hàng hóa​

Yêu cầu catalogue, MSDS, C/A, thông số kỹ thuật. Không dựa vào tên thương mại.

Bước 2 – Tra cứu sơ bộ​

Dùng Biểu thuế Excel, từ khóa để khoanh vùng 2–3 chương.

Bước 3 – Đọc Chú giải chương/nhóm​

Yếu tố quyết định 80% độ chính xác khi phân loại.

Bước 4 – Áp dụng 6 Quy tắc phân loại​

Dùng Quy tắc 1, 2a, 3b, 4… khi có xung đột giữa các nhóm.

5. Công Cụ Hữu Ích Khi Tra Mã HS​

– Biểu thuế xuất nhập khẩu bản Excel
– Cơ sở dữ liệu của Hải quan VN
– Website WCO
– Dịch vụ XĐTMS (Xác định trước mã HS) – dành cho hàng khó, giá trị cao

6. Kết luận​

Phân biệt đúng các nhóm hàng dễ gây nhầm mã HS là kỹ năng quan trọng giúp doanh nghiệp:

✔ Tránh truy thu và phạt thuế
✔ Giảm rủi ro thông quan
✔ Duy trì uy tín và quản trị chi phí hiệu quả

Nắm chắc cách đọc chú giải chương, hiểu bản chất hàng hóa và áp dụng đúng các quy tắc phân loại là chìa khóa để xử lý mã HS chính xác ngay từ đầu.

Nếu bạn muốn tự tin tra đúng mã HS ngay lần đầu…​

Hãy tham gia Khóa học Tra cứu Mã HS Chuyên Sâu (5 buổi – thực hành 100%) tại Lê Ánh.
Bạn sẽ được học từ A–Z, làm bài tập thực tế, phân tích hàng mẫu và được tặng bộ 300+ mã HS sử dụng nhiều nhất trong XNK.